Vanmiddag heb ik een bezoek gebracht aan gedenkstätte Esterwegen.
Een maquette geeft inzicht hoe het kamp er vroeger uitzag.
Binnen is een tentoonstellingsruimte.
Voor een groot deel ging deze tentoonstelling over de vervolging en geweld in de 15 Emslandkampen.
Eén van de 15 kampen was kamp III Brual-Rhede. Dit kamp lag hemelsbreed nog geen 2 km van de grens bij Bellingwolde.
Eén van de gevangenen van het kamp Esterwegen was journalist Carl von Ossietzky. Hij kreeg in 1935 de Nobelprijs voor de vrede.
Belg Julien Lievevrouw maakte in een gebedsboek deze tekeningen.
Op het buitenterrein staat een monument voor Carl von Ossietzky.
Op het terrein markeren metalen wanden de wachttorens en de omheining.
Omdat er op een paar fundamenten na (verstopt onder golfplaten) niets meer over is, tonen informatieborden wat er op de verschillende plaatsen op het terrein heeft gestaan.
In deze wand staan de kampnamen Borgermoor, Aschendorfermoor, Brual-Rhede, Walchum, Neusustrum, Oberlangen, Esterwegen, Wesuwe, Versen, Fullen, Gross Hesepe, Dalum, Wietmarschen, Bathorn en Alexisdorf.
De plaatsen waar de barakken hebben gestaan zijn nu bomenveldjes geworden.
De 92 jarige Erna de Vries heeft de holocaust overleefd. Toen ze in 1943 in Auschwitz van haar moeder Jeanette werd gescheiden zei haar moeder tegen haar: "Jij moet overleven en dan moet je vertellen wat men met ons gedaan heeft". Sinds 1997 vertelt ze haar verhaal zo vaak als ze kan, zodat die tijd niet vergeten wordt. Vandaag heeft zij daarover in het herinneringscentrum een lezing gegeven.
De belangstelling was overweldigend. Een half uur voor aanvang van de lezing zat de zaal helemaal vol. Een groot deel van het publiek hoorde haar indrukwekkend verhaal via de luidsprekers in de hal.
Klik hier voor een video over het verhaal van Erna.
Ik heb in de shop het boek Gevangen in het Veen van Pieter Albers gekocht. Dit boek gaat over de geschiedenis van de Emslandkampen.
Direct buiten het herinneringscentrum ligt het veengebied waar de gevangenen moesten werken. Door dit gebied loopt het "Moor info Pfad".
Vijf kilometer verderop ligt het oorlogskerkhof van Esterwegen. Daar liggen 1315 gevangenen van de diverse Emslandkampen.