Vandaag heb ik een wandeling rond Emden gemaakt. Ik heb mijn auto geparkeerd nabij de Treckfahrstief. Langs dit water zijn diverse soorten appelbomen geplant. Dit is de Wellant, een echt Nederlands ras. Maar niet alleen de appelboom is Nederlands. Rond 1600 was de invloed van de Nederlanders heel groot. Je ziet het tijdens de wandeling steeds terugkomen. Nederlandse namen van molens, Nederland op de graven enz. In 2017 schreef het dagblad Trouw hierover een verhaal.
De oude molen Zeldenrust aan de Treckfahrstief is in 2000 omgebouwd tot een woning. De voormalige korenmolen is gebouwd in 1876.
Op Friedhof Tholenswehr is een monument opgericht voor de dwangarbeiders die op 26 januari 1944, omstreeks 13.16 uur zijn opgehangen. De 5 jongemannen tussen de 18-21 hadden alcohol "gevonden" en genuttigd.
Dan loop je zo maar de Wilhelmine Siefkes Strasse in. Begin jaren 80 begon werkte ik voor het Radio Noord programma Sloaperstil. Ik maakte reportage over de Groninger taal en cultuur. Zo nu en dag ging ik een stapje verder en werd het een andere Nedersaksische taal (o.a. Ostfries) en kwam daar in aanraking met grootheden als Wilhelmina Siefkes, Grethe Schoon, Johannes Diekhof en Ewald Christopher. Wilhelmina is geboren in Leer. Ik word nog steeds uitgenodigd voor de uitreiking van de Wilhelmina Siefkesprijs. Deze prijs viel in 1998 Kees Visscher ten deel.
Ik ben vaak in Emden geweest. Maar vandaag heb ik pas de "Emder Wall" ontdekt.
De Vrouw Johanna is gebouwd in 1804.
De Joodse begraafplaats in Emden is de grootste van Ostfriesland en is aangelegd in 1706.
In de voormalige Rode molen zit sinds 1970 een "Kindergarten".
De "Kesselschleuse" is een bijzonder bouwwerk met zwaaikom en 4 sluisdeuren. Klik hier voor een 360 graden foto.
Vroeger kwam de kerstman met een arrenslee. Door klimaatverandering is dat niet meer mogelijk. Dus springt hij tegenwoordig als een echte parachutist uit het vliegtuig.
Van "De weite Molen" uit 1810 is weinig goeds meer over. Het pand staat te koop.
De "Neue Kirche" is gebouwd tussen 1643 en 1648 door "Stadtbaumeister" Martin Faber, na voorbeeld van de Amsterdamse Noorderkerk. Tijdens het bombardement van 6 september 1944 werd de kerk zwaar beschadigd. De toren is kleurrijk. Boven de noordelijke ingang is in de zegel de volgende Nederlandse tekst aangebracht: "Christus is de enige sthen darup syne gemente rust".
Henricus Johannes overleed op 11 mei 1843.
Das Autoschilderhaus.
De mooie witte watertoren krijgt een heel andere kleur bij ondergaande zon. De 42 meter hoge toren is gebouwd tussen 1910-1912.
De huwelijksakte van Henricus Johannes Hitjer en Annegien Jans Cool.
Dat Otto Huus in Emden is vernoemd naar de Duitse cabaretier en acteur Otto Waalkes die vooral bekend werd door zijn Ottifanten.
De Emder Engelkemarkt.
Rondom de haven staan een aantal beelden. Bijvoorbeeld Jantje Vis, gemaakt door Karl Ludwig Boke en de Emder Delftspucker van kunstenaar Hans-Christian Petersen. Ook tref je een maquette van de "Stadt" aan.
De kazerne van de fulltime vrijwillige brandweer met op de achtergrond de "Fernmeldeturm".
In Emden tref je ook veel Stolpersteine aan. Bijvoorbeeld van Hinrich Gödeken, Johannes Gödeken, Richard Gödeken, Simon Sax, Adolf Wolff, Louis Wolff, Betty Wolff, Werner Wolff, Günter Wolff, Hans Wolff, Rebekka Visser (1870), Pauline Visser, Rebekka Visser (1882) en Joachim Visser.
Het "Rathaus" werd oorspronkelijk gebouw in de 16e eeuw door Laurens van Steenwinckel, naar het voorbeeld van het stadhuis van Antwerpen. In de oorlog werd het grotendeels verwoest. Daarna werd het herbouwd met enkele oude elementen.
In de oude binnenhaven "Der Ratsdelft" liggen een aantal museumschepen, waaronder reddingsboot Georg Breusing uit 1963 en lichtschip De Amrumbank uit 1915.
De oude "Hafentor".
De Pelzer-huizen hebben de bombardementen in de oorlog overleefd en behoren tot de oudste gebouwen van de stad.
StreetArt op oude bunker.
De Johannes a Lasco Bibliothek in de voormalige Grote kerk. Boven de ingang in het zandstenen reliëf "Schepken Christy" met de Nederlands. "Godts kerck, vervolgt, verdreven, heft Godt hyr trost gegeven". Lasco was vriend van Erasmus en erfde een deel van diens bibliotheek. Ze zijn - net als de originele werken van Menso Alting - terug te vinden in dit gebouw.
Op diverse plaatsen in Emden kom je grote bunkers tegen. Deze bunkers werden ivm drasse grond bovengronds gebouwd. Ze zijn 6 verdiepingen hoog (ruim 18 m). Eén van de bunkers is ingericht als museum maar is i.v.m. de brandveiligheid (tijdelijk) gesloten.
De "Kunsthalle" van Emden. Voor het gebouw het beeld Maja van Gerhard Marck, Artistin van Gustav Seitz en Myrra van Gerhart Schreiter.
Deze kiosk / openbaar toilet werd gebouwd in 1929 na ontwerp van Walther Luckau en Walter Heim.
Deze "Denkmallok" is in 1943 in Frankrijk gebouwd en beleefde in 1977 zijn laatste rit.
In samenwerking met Farbspiel zijn de gebouwtjes van Stadtwerke voorzien van prachtig StreetArt.
De atletiekbaan van de Emder Laufgemeinschaft.
De Nordseehalle is een grote manifestatiehal voor beurzen en concerten. In het verleden traden daar o.a. op The Backstreet Boys, Wolfgang Petry, Die Toten Hosen, Montserrat Caballé, Rammstein, Die Flieppers, Helmut Lotte, The Kelly Family, Andre Rieu, Udo Jürgens, Tot, Simple Minds, Status Quo, Hans Klok, Joe Cocker, Udo Lindenberg en nog veel meer bekenden.
In de Eggenastrasse tref je mooie deurposten en gekleurde woningen aan.
Tenslotte mocht ik nog even ezeltje rijden.
Klik hier voor details van de 13.5 km lange wandeling.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten